Müze Türleri

Müzeler
bilim, sanat, folklor ve antika eşyalar gibi
çeşitli konularda toplanmış eserleri
bir arada sunabileceği gibi doğa tarihi, etnografya ve havacılık gibi
sadece tek bir konuyu içeren eserleri de sergileyebilir.
Müze türlerini şu şekilde sınıflara ayırabiliriz:

Arkeoloji Müzeleri:

İnsanın geçmişini,
bıraktığı maddi kültür belgelerine dayanarak inceleyen bilim dalına arkeoloji denir.

Tarih öncesi ve tarihin ilk çağlarına ait insanların, yaptığı
ya da
doğada bulduğu biçimi ile kendi gereksinimleri için kullandığı
nesnelerin tümünün sergilendiği müzelere de
arkeoloji müzeleri denir.

Arkeologların
yaptıkları kazılar sonucunda ortaya çıkarılan buluntuların
sergilendiği müzelerdir.

Örneğin;
İstanbul Arkeoloji Müzeleri, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi, İzmir Arkeoloji Müzesi, Hatay Arkeoloji Müzesi, Çorum-Boğazköy Müzesi, Antalya, Side Müzesi, Afyon Arkeoloji Müzesi.

Etnografya Müzeleri:

Belli insan topluluklarını
kültürel öğelerinin biçimlendirdiği kullanım nesneleri aracılığıyla betimlemek,
etnografya biliminin kapsamındadır.

Koleksiyonlarını
bu tür -halı, kilim, halk giyim eşyaları, takılar, örtüler, dokuma ile ilgili
araç gereçler, bakır işçilikler, tepsi, sini, mangal, güğüm, ibrik gibi- nesnelerin oluşturduğu müzelere
etnografya müzeleri denir.

Geçmiş uygarlıklara ait
gelenek, görenek, giysi ve gündelik hayat ile ilgili
çeşitli eserlerin sergilendiği müzelerdir.

Örneğin;
Ankara Etnografya Müzesi, Eskişehir Etnografya Müzesi, İzmir Etnografya Müzesi.

Arkeoloji ve Etnografya Müzeleri

Arkeolojik ve etnografik nesneleri
aynı müze binasında sergileyen müzelerdir.
Aşağıda belirtilen üç müze, yurdumuzda bulunan bu tür müzelere örnektir.

Örneğin:
Amasya Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, Elazığ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi.

Anıt Müzeler

Anıt müzeler
belirli bir koleksiyon gerektirmeyip mekânın kendisinin değerlendirilerek sunulmasıdır.

Örneğin:
Anıtkabir (Ankara), Çifte Minareli Medrese Müzesi (Erzurum),
Akdamar Kilisesi (Van), Kariye Mozaikleri Müzesi (İstanbul), Yerebatan Sarayı (İstanbul), Dolmabahçe Sarayı Müzesi (İstanbul), Yıldız Sarayı (İstanbul), Küçüksu Kasrı (İstanbul),
Ayasofya Müzesi (İstanbul) .

Güzel Sanatlar Müzeleri

Güzel Sanatlar
(Resim, Heykel, Seramik vb.) dallarında yapıtların bulunduğu ve sanat akımlarına ait eserlerin kronolojik olarak sergilendiği müzelerdir.

Örneğin:
İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi, İzmir Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul Modern.

Açık Hava Müzeleri:

Açık havada eserlerini sergileyen müzelerdir.
Arkeolojik sit alanları
açık hava müzelerine örnek olarak verilebilir.
Ahlat Açık Hava Müzesi, Göreme Açık Hava Müzesi, Pessinus Müzesi
ve Yazılıkaya, Aspendos (Belkıs) Antik kentleri ve tiyatrosu,
Perge, Temessos, Myra, Xantos, Efes, Bergama Antik kentleri açık hava müzelerine örnek olarak verilebilir.

Uzmanlık Müzeleri

Koleksiyonlarını
belli bir konu etrafında toplamış müzelerdir.
İstanbul’da bulunan Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar Müzesi, Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi, Su Ürünleri Müzesi, Türk Sahne Sanatları Müzesi, Basın Müzesi, Eskişehir Lüle Taşı Müzesi
uzmanlık müzelerine örnektir.

Bilim Müzeleri:

Bilim ve teknolojinin
tarih boyunca geçirdiği değişim, bilim müzelerinde sergilenmektedir.
Örneğin;
İstanbul Bilim Merkezi, Koç Müzesi

Askerî Müzeler:

Çeşitli dönemlere ait askerî malzeme ve silâhların sergilendiği müzelerdir.

Örneğin;
İstanbul Askeri Müze, Ankara Kurtuluş Savaşı Müzesi
(1. TBMM Binası).

Özel Müzeler:

Kişi veya kuruluşlar tarafından, çeşitli konularda
bir araya getirilmiş eserlerin
yer aldığı müzelerdir.

Örneğin;
Vehbi Koç Vakfı Sadberk Hanım Müzesi, Pera Müzesi, Sabancı Müzesi